Kóne Taraz jerine, baıaǵy Uly Jibek jolynyń kıeli ornyna kelip, úlken máseleni qozǵap jatyrmyz. Bul ultqa, ult urpaǵyna qajet uly is ekenine eshkim shúbá keltirmeıdi. Ol uly is latyn árpine kóshý. Meniń baıqaýymsha, buǵan eshkimniń daýy joq bolar. Kóshetinimizge de eshkimniń kúmáni bola qoımas. Biz sıaqty egde adamdarǵa qıyn soǵýy múmkin. Biraq búkil túrki jurty kóship jatqanda, biz qalaı qalyp qoıamyz? Túki jurtyn bylaı qoıǵanda, álemniń biraz mem­leketteri osy qaripti qoldanyp otyr­ǵanyn eskersek, bizde ońashalanyp qalatyn jaıymyz qaısy?

Túrki elderimen aralasýǵa, til tabysýǵa bul qarip úlken septigin tıgizeri sózsiz. Aıtalyq, keńes zama­ny­nyń túrli saıasaty boldy. Ony aldyńǵy tolqyn biledi. Aıtalyq, osy latyn árpine kóshirgen kezeńdi qazaq bastan keshirdi. Biraq ózinen alshaqtap kete me degen kúdikpen, 1940-jyly qaıtadan kırılısaǵa aýystyryp tyndy. Ony aıtasyz, qol astyndaǵy túrkitildes halyqtarǵa jeke árip oılastyrdy. Máselen, qaraqalpaq pen qazaqtyń tili birdeı deýge bolady. Keıbir sózderde ǵana alshaqtyq bar. Sonyń ózinde eki halyqqa dybysqa qaraı dep ortaq áripti ózgertip jiberip otyrdy. Munyń arǵy jaǵynda – halyqtardy jaqyndatpaý nıeti jatty.

Men bir nárseni basa aıtqym keledi. Biz latyn álipbıine kósh­sek, qaraqalpaq baýyrlarmen bir jazýda bolamyz. Gazet-jýrnal, kitap­ta­rymyzdy qınalmaı oqýǵa jol ashylady. Qaıtalap aıtamyn, jańa álipbı túrki jurtymen jaqyndas­tyrady, sonymen qatar bolashaqqa dańǵyl jol ashady. Tórtkúl dúnıedegi baýyrlarmen qaýyshtyrady. Ásirese, jastardyń kelesheginiń kemeldigine kepildik beredi. Álemdik órkenıetke ótýge de septigin tıgizedi dep batyl aı­týdy azamattyq paryz sanaımyn.

Kádirbek SEGİZBAI,

Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, jazýshy